Zanim zamówisz zabieg odkomarzania, zwalczania meszek i usuwania kleszczy dowiedz się więcej o tych szkodnikach. Co w trawie… brzęczy, kłuje i gryzie? Mamy dla Państwa garść informacji o uciążliwych komarach, meszkach i kleszczach. O tym, że komary, meszki i kleszcze potrafią uprzykrzyć nam życie i każdy wypoczynek na łonie natury zamienić w istny koszmar, to wie każdy.

 

Komary to chyba najmniej lubiana rodzina owadów z rzędu muchówek, która liczy – uwaga! –  blisko 3200 gatunków. W Polsce odnotowano na dzień dzisiejszy 47 gatunków tego owada. Z wyglądu bardzo niepozorny – smukłe i wydłużone ciało, odnóża długie, cienkie i zakończone pazurkami. Jego skrzydła są bardzo delikatne i przeźroczyste, z kolei głowa okrągła, czułki długie (u samców czułki są krzaczaste), a oczy duże i o złożonej budowie. Jego aparat gębowy jest typu kłująco-ssącego. U komarów to samica kłuje i wysysa krew, jest jej niezbędna do produkcji jaj. Samiec z kolei odżywia się nektarem kwiatów, nie kłuje i jest zupełnie niegroźny.

Komary związane są ze środowiskiem wodnym – samica po opiciu się krwią składa jaja na powierzchni wody (drobne zbiorniki wodne, sadzawki, stawy czy rozlewiska), z jaj wylęgają się larwy, które schodzą tuż pod powierzchnię wody. Ich ciało jest wydłużone i składa się z segmentów, pokryte jest ono pęczkami włosków. U większości gatunków komara larwy posiadają na odwłoku specjalną rurkę, za pomocą której oddychają powietrzem atmosferycznym. Larwy odżywiają się rozkładającą materią organiczną i kolejno przeobrażają się w poczwarki, które kształtem przypominają przecinek. W przeciwieństwie do larwy nie pobierają pokarmu i są bardzo ruchliwe. Poczwarka przeobraża się w postać dorosłą, czyli komara.

Komary najczęściej atakują wieczorami, polują na krew ludzką, zwierząt stałocieplnych i innych owadów. Samica wkłuwa się w skórę ofiary i wpuszcza ślinę, która podrażnia skórę i może wywoływać reakcje alergiczne (zaczerwieniona skóra, świąd). Następnie wsysa krew ofiary, która nie miesza się z krwią własną komara. Po opiciu się krwią odwłok samicy pęcznieje i przybiera kolor czerwony. Najbardziej popularne gatunki komara w Polsce to komar brzęczący i komar widliszek.

 

Meszki to rodzina drobnych owadów z rzędu muchówek. Osiągają długość do 6 mm, zwykle są koloru ciemnego, rzadziej szarego. Są krępej budowy ciała z wyraźnym garbem, posiadają dość mocne, krótkie i grubawe odnóża oraz sporej wielkości czułki, które składają się z 11 członów. Skrzydła są małe i szerokie, w chwili spoczynku układają się daszkowato. Na całym świecie znanych jest blisko 1750 gatunków, z czego w Polsce żyje ok. 50. Dorosłe meszki najczęściej spotkać możemy na podmokłych terenach w pobliżu zbiorników wodnych, występują zazwyczaj masowo. Podobnie jak w przypadku komarów samce nie są groźne i nie żywią się krwią. Groźne są jedynie samice, które żywią się krwią i atakują bydło, konie, owce, drób, a także ludzi. Kłują tam, gdzie znajduje się cieńsza i delikatniejsza warstwa skóry, najbardziej narażone są więc okolice pyska, oczu, uszu i narządów płciowych. W przeciwieństwie do komarów meszki nie atakują wieczorami, tylko za dnia. Ich aktywność wzrasta szczególnie późną wiosną i wczesnym latem.

Samica ma specjalny aparat gębowy, którym rozcina skórę i rozrywa tkanki, a znajdujące się na szczękach haczykowate włoski umożliwiają jej zakotwiczanie się. Samica wysysa krew i wprowadza silnie toksyczną ślinę, która ma za zadanie zatrzymać proces krzepnięcia. Ugryzienie meszka jest bardziej dotkliwe od ukłucia komara, częściej pojawia się zaczerwienienie i obrzęk, pojawić się może także wysoka gorączka. Szczególnie niebezpieczne dla niemowląt i osób pod wpływem alkoholu, gdyż mogą wywołać bardzo groźną chorobę – hararę, która objawia się zatruciem organizmu przez substancje znajdujące się w ślinie meszka.

Samica meszka składa jaja w płytkich i czystych wodach w ilości od 200 do 500 sztuk, z jaj wylęgają się larwy, które wyglądem przypominają jamochłony. Spotkać możemy je często przytwierdzone do kamieni. Z racji tego, że żywią się martwymi resztkami roślin i zwierząt, oczyszczają tym samym rzeki. Zarówno larwy, jak i kolejne stadia poczwarki rozwijają się w szybko płynących wodach. Dorosły meszek wynurza się na powierzchnię wody w pęcherzyku powietrza i potem odlatuje.

Gatunki meszek żyjące w Polsce nie przenoszą na szczęście żadnych organizmów chorobotwórczych, takich jak np. nicienie, które z kolei przenoszone są przez niektóre gatunki meszek zamieszkujących Afrykę.

 

Kleszcze należą do pajęczaków, do podgromady roztoczy. Ich długość nie przekracza średnio 15 mm, ciało jest owalne lub okrągłe oraz spłaszczone grzbietobrzusznie. Kiedy kleszcze najedzą się ich ciało staje się bardziej wypukłe. Do najczęściej spotykanych w Polsce należą: kleszcz pospolity (spotykany w lasach liściastych i mieszanych, bywa również w parkach i na działkach), kleszcz łąkowy (przebywa głównie na zakrzewionych pastwiskach, na bagnistych terenach leśnych oraz na obrzeżach  jezior) oraz obrzeżek gołębi (żywi się krwią gołębi, spotkać go można najczęściej na poddaszu i na strychu – w miejscu, gdzie gnieżdżą się te ptaki). Kleszcze zazwyczaj żerują na zwierzętach, takich jak krowy, mysz polna czy zając, preferują również krew ludzką.

Samica kleszcza składa od 2500 do nawet 4000 jaj, z których wylęgają się bardzo drobne larwy, które mają ok. 0,8 mm długości oraz 3 pary odnóży. Larwy żerują zazwyczaj na małych gryzoniach, zaraz po najedzeniu się odpadają i kolejno przekształcają się w kolejne stadium nimfy. Nimfy osiągają długość do 1,5 mm i wyposażone są już w 4 pary odnóży. Żywicielami nimf zostają zwykle ludzie oraz większe zwierzęta, takie jak jeże, zające, psy i koty. Nimfy po nakarmieniu odpadają i przeobrażają się w dorosłego osobnika, czyli imago. Samica kleszcza jest większa od samca, jest też wyraźnie dwubarwna. Z tyłu jej głowy znajduje się tarczka, która jest czarno-brązowa, z kolei reszta odwłoku jest koloru pomarańczowego lub czerwonego. U samców tarczka również jest koloru czarno-brązowego, jednak tworzy ona prawie całą tylną część, dlatego też odwłok wydaje się cały ciemny.

Największą aktywność kleszczy zauważyć można w połowie marca aż do końca listopada. Podobnie jak w przypadku komarów i meszek tylko samice kleszczy wysysają krew. Szukając swojej ofiary reagują one na temperaturę ciała, zapach potu i wydychany dwutlenek węgla. Wkłuwają się w miejscach pokrytych cienką skórą i lekko wilgotne (za uchem, w pachwinie czy za kolanem). Kleszcz wprowadza specjalną substancję, która znieczula miejsce wkłucia, dlatego ofiara nie odczuwa bólu i nie dostaje żadnego sygnału, że została zaatakowana. Ukąszenie kleszcza bywa niebezpieczne z racji tego, że przenosi przeróżne bakterie i wirusy (m.in. borelioza, kleszczowe zapalenie mózgu).